In vroeger tijden bestonden vlaggen niet in de context zoals wij ze nu kennen, hooguit banieren en familie wapens. vandaar dat de historie van de Friese vlag gezocht moet worden in de wapens van weleer.
Een kommissie heeft in 1956 in opdracht van de Fryske Akademy uitgebreid onderzoek gedaan naar (de oorsprong van) de Friese vlag.
Deze kommisie vond een eerste verwijzing van net na het jaar 1085. Deze eerste verwijzing die wordt gevonden is van de hand van ene Suffridus Petrus in relatie tot de legende van de drie verdreven broers Friso, Saxo en Bruno (vermoedelijk uit Scandinavië). Saxo vestigde zich uiteindelijk in 'Saxenland' en Bruno in Brunswijk (het Duitse Braunschweig). En Friso vestigde zich in Friesland.
Tevens vermeld deze legende het wapen van koning Friso: een blauw schild met drie zilveren schuine banen van rechtsboven naar links onder, tussen deze banen liggen zeven rode bladen van de waterlelie.
In een Frans wapenboek uit 1475 is het wapen getoond van "Le roy de frise" (de koning van Friesland). Hier zijn echter 9 harten afgebeeld (afbeelding rechts).
In 1620 heeft Simon Frisius een aantal etsen gemaakt van 'gefantaseerde figuren uit het nevelige verleden een heroïsch allure, dat in de N. Nederlanden in zijn soort eenig is'. Hier is duidelijk het wapen van koning Fryso zichtbaar (met nu wel weer zeven pompeblêden!) De koperen platen werden in 1622 versneden om gebruikt te worden ter illustratie van 'de Friesche kroniek' van Winsemius.
Verder bestaan er diverse beeltenissen met een gelijkenis aan de huidige Friese vlag, de ene keer zijn duidelijk harten zichtbaar, de andere keer pompeblêden. Het aantal varieert tussen de zeven, dan weer negen of zelfs elf. Tevens varieert het aantal blauwe banen tussen de drie en vier.
Het wapen van de "Ommelanden"
In het huidige wapen van Groningen is een deel zichtbaar welke duidelijk een referentie heeft met de Friese vlag. Dit element is gebaseerd op het wapen van de "Ommelanden", het gebied rond de stad Groningen. In het Groninger archief zijn zegels bewaard gebleven van rond 1600 met de latijnse tekst 'Sig(illum) Stat(uum) Frisaie inter Amas(um) et Lav(icum)' ofwel 'Het zegel van de Staten van Friesland tussen de Eems en de Lauwers'.
Het getal zeven
Voor de symboliek achter het getal zeven bestaan verschillende verklaringen.
Zo had koning Friso zeven zonen die elk hun eigen (ei)land kregen. Dit zou ook de wapens, zichtbaar in de afbeelding links, van de hand van Hamconius uit 1620 kunnen verklaren van de eerste en de vijfde Friese koning (de vijfde koning zou immers 9 zonen gehad kunnen hebben?).
Een andere verklaring is dat het getal zeven staat voor de zeven Friese landen: West-Friesland, Westergo, Oostergo, Hunzingo, Fivelingo, Emsingo en Jeverland (van die zeven zonen?).
Weer een andere verklaring zou zijn dat het getal zeven slechts alleen voor "veel" staat.
Pompeblêden (en harten)
Er is een lezing die aangeeft dat daar waar 'harten' getekend zijn, dit kwam doordat men niet in de geheimen ingewijd was. Een andere verklaring zou gevonden kunnen worden in de symboliek achter de lelie. Deze plant werd vroeger in relatie gebracht met woorden als 'schepping' en 'geboorte', dus toch die zonen? In relatie met de mogelijkheid dat koning Friso uit Scandinavië kwam zou men kunnen stellen dat hij wellicht de rode lelie als referentie naar zijn afkomst heeft gebruikt.
Wat er ook van wordt beweerd, op beide punten blijft het gissen.
Het ontstaan van de huidige Friese vlag